همان طور که می‌دانیم، واژه نامه‌ ها یا دیکشنری ها منبع اصلی چک کردن معنی کلمات هستند و داشتن یک دیکشنری خوب کمک بزرگی به گسترش دایره واژگان (Vocabulary) ما می‌کند. اما یکی از اصلی‌ترین سوالات این است که بهترین دیکشنری موجود کدام است، کدام یک بیشتر به درد ما می‌خورد و چطور باید از آن استفاده کرد؟

دیکشنری های انگلیسی به فرم های گوناگون هم به صورت چاپی و هم به صورت الکترونیکی در بازار فراوانند. بعضی از آنها رایگان هستند و برای استفاده از خیلی‌های آنها هم باید مبلغی پرداخت کنید. دیکشنری ها از نظر سختی و آسانی هم متفاوت بوده و برای افراد در سطوح مختلف انگلیسی طراحی شده‌اند.

زبان انگلیسی پرکلمه ترین زبان دنیا است و روز به روز به تعداد این کلمات اضافه می‌شود. از طرف دیگر هیچ کس حتی یک انگلیسی زبان بومی (Native) هم نمی‌تواند ادعا کند که تمام این کلمات را بلد است، به همین خاطر است که اهمیت داشتن یک واژه نامه (Dictionary) خوب دوچندان می‌شود.

در این نوشته تلاش کرده‌ایم این موضوع را از جنبه‌‎های مختلف آن بررسی کنیم و در نهایت بتوانیم بهترین و مناسب‌ ترین دیکشنری را برای خود انتخاب کنیم.

از دیکشنری های دو زبانه (انگلیسی به فارسی یا فارسی به انگلیسی) استفاده کنیم یا یک زبانه (انگلیسی به انگلیسی)؟

روشن است که هدف اصلی ما از استفاده از دیکشنری، فهمیدن معنی کلمات است! به همین خاطر خیلی از ما از همان ابتدای کار راه آسان‌تر را انتخاب کرده و یک دیکشنری انگلیسی به فارسی مثل FastDic روی موبایلمان نصب می‌کنیم.

خوبی این دیکشنری ها این است که در آنها می‌توانید معنی کلمه مورد نظرتان را به سرعت پیدا کنید و گوشی شما هم طبیعتا همیشه در دسترس شماست.

اما صبر کنید! از قدیم گفته‌اند که آسان‌ترین راه، لزوما بهترین راه نیست. 

به صورت کلی، استفاده از دیکشنری‌ های دو زبانه را به زبان آموزان توصیه نمی‌کنیم و برای این حرف دلیل داریم:

دیکشنری های دو زبانه، ذهن شما را تنبل می‌کنند.

در آزمون‌ های بین المللی مثل آیلتس یا PTE، شما حق استفاده از دیکشنری را ندارید و همیشه هم کلماتی در متن‌های قسمت Reading این آزمون‌ها وجود خواهند داشت که شما معنی آنها را نمی‌دانید. به همین خاطر یکی از مهم‌ترین مهارت هایی که در یادگیری زبان انگلیسی باید تقویت کنید، توانایی حدس زدن معنی کلمات با توجه به مفهوم کلی جمله یا موضوع مورد بحث است.

در طول دوره آموزش زبان انگلیسی، ذهن شما باید یاد بگیرد این کار را به خوبی انجام دهد. استفاده از دیکشنری های دو زبانه مجال فکر کردن و فعالیت ذهنی را از شما گرفته و تنها یک کلمه فارسی به شما تحویل می‌دهد که شاید لزوما معنی مورد نظر هم نباشد. این خود دلیل دوم برای عدم استفاده از این دیکشنری ها است:

دیکشنری های انگلیسی به فارسی، لزوما معنی درست کلمه را به شما نمی‌دهند.

هر کلمه انگلیسی را که در این دیکشنری ها جستجو کنید، تعدادی کلمه فارسی روبروی آن ردیف خواهند شد که همگی هم معنی آن کلمه اصلی هستند! در زبان انگلیسی، بسیاری از کلمات معنی‌های متفاوت دارند و چون ذهن شما احتمالا به خاطر استفاده از این دیکشنری‌ها کمی تنبل شده، ممکن است نتوانید تشخیص دهید که کدام معنی با جمله یا متنی که دارید می‌خوانید همخوانی دارد.

جدا از این موضوع، بسیاری از این دیکشنری ها اشکالات معنایی خود را هم دارند و به همین خاطر احتمال اشتباه در درک معنی کلمه مورد نظر وجود دارد.

دیکشنری های دو زبانه به شما یاد نمی‌دهند چطور از کلمه مورد نظر استفاده کنید.

به باور ما و بسیاری از موسسات معتبر و استادان زبان انگلیسی، شما زمانی یک کلمه را یاد گرفته‌اید که بتوانید با آن به شکل صحیح جمله بسازید. در غیر این صورت، فقط دارید تعدادی کلمه بی مصرف حفظ می‌کنید که دیر یا زود از ذهن شما خواهند پرید.

یک دیکشنری خوب و استاندارد، شامل تلفظ صحیح کلمه (Pronunciation)، نوع کلمه (Part of Speech)، تک تک معنی های مختلف آن به همراه مثال، اصطلاحات (Idioms) مرتبط، کلمات هم معنی و متضاد و مرتبط (Thesaurus)  و احتمالا نکات گرامری است. دیکشنری‌ های یک زبانه معروف مثل آکسفورد، لانگمن و کمبریج تمام این ویژگی‌ها را داشته و از ابتدا تا انتهای مسیر یادگیری یک کلمه جدید همراه شما هستند.

متاسفانه تقریبا هیچ یک از دیکشنری های انگلیسی به فارسی این ویژگی ها را ندارند. تنها چیزی که در این دیکشنری ها گیرتان خواهد آمد تعدادی کلمه فارسی است که معلوم هم نیست چقدر درست باشند.

پس نتیجه می‌گیریم که در یادگیری زبان انگلیسی، باید از یک واژه نامه انگلیسی به انگلیسی استفاده کنیم. در نتیجه، سوال بعدی که پیش می‌آید این است که…

کدام دیکشنری انگلیسی به انگلیسی بهتر است؟

قطعا تابحال اسم‌های آکسفورد (Oxford)، لانگمن (Longman) و کمبریج (Cambridge) را شنیده‌اید و می‌دانید که هر یک از این سه موسسه دیکشنری‌های مختلف خود را متناسب با سطوح مختلف زبانی منتشر کرده و هر سال هم آنها را با توجه به کلمات جدید به روز رسانی می‌کنند.

قبل از هر چیز، باید بگوییم که هر سه موسسه بالا اعتبار بسیار بالایی در این زمینه دارند و انتخاب یک برند، کاملا به سلیقه شما بستگی دارد. اما در انتخاب یک دیکشنری خوب، باید معیارهای دیگری را در نظر بگیرید:

سطح

یکی از اصلی‌ترین دلایلی که باعث می‌شود زبان آموزان از دیکشنری های دو زبانه استفاده کنند، این است که معنی‌ها و تعاریف (Definitions) داخل دیکشنری های یک زبانه “سخت هستند”.

واقعیت این است که سر و کله زدن با یک دیکشنری یک زبانه در ابتدای کار مخصوصا برای زبان آموزان مبتدی اصلا آسان نیست. اگر در ابتدای مسیر یادگیری زبان انگلیسی هستید، احتمالا آنقدر کلمه بلد نیستید که بتوانید جمله های داخل دیکشنری را متوجه شوید. اگر یکی دو ترم بیشتر نگذرانده‌اید، می‌توانید از دیکشنری های انگلیسی به فارسی کمک بگیرید اما توصیه می‌کنیم از همان زمان ها کم کم خود را به استفاده از دیکشنری‌ های مخصوص زبان آموزان سطوح اولیه عادت بدهید. پس دیکشنری هایی را پیدا کنید که در عنوان آنها کلمات Elementary یا Beginner به کار رفته باشد.

پس از گذشت مدتی، دایره واژگان (Vocabulary) شما گسترده‌تر شده و دیکشنری‌ های مقدماتی هم جوابگوی کار شما نیستند چون بسیاری از کلمات مورد نظر شما در آنها نیست. پس می‌توانید پا را یک قدم جلوتر گذاشته و از دیکشنری‌های سطوح متوسط مثل Oxford Wordpower یا Longman Dictionary of American English استفاده کنید. این واژه نامه ها گستره بزرگ تری از کلمات را تحت پوشش قرار می‌دهند و در عین حال کار را برای شما آنقدر هم سخت نکرده و معنی‌های داخل آنها برای شما نسبتا ساده و قابل فهم است.

وقتی که به سطوح فوق متوسط و پیشرفته زبان انگلیسی رسیدید، می‌توانید از دیکشنری های Advanced استفاده کنید. این واژه‌ نامه‌ ها از نظر کلمات و معنی های آنها تقریبا کامل بوده و در عین حال طوری طراحی شده‌اند که برای شما کاربرد آموزشی داشته باشند.

نکته آخر: به عنوان یک زبان آموز بهتر است به سراغ دیکشنری های جیبی یا Concise نروید. این دیکشنری ها معمولا به هدف آموزش طراحی نشده‌اند و یا برای معلمان کاربرد داشته یا انگلیسی زبانان بومی (Native) از آنها به عنوان فرهنگ لغت استفاده می‌کنند. حتما واژه نامه ای را انتخاب کنید که کلمه Learner را روی آن ببینید.

امریکن (American) یا بریتیش (British) بودن

با توجه به تفاوت‌های ریز بین انگلیسی American و British، بهتر است سعی کنید دیکشنری شما با دوره آموزشی شما تناسب داشته باشد. اگر کتاب مورد استفاده شما در کلاس از نوع American English است، سعی کنید واژه نامه‌ای را پیدا کنید که کلمات و تلفظ‌های آن از نوع American باشند، و بالعکس. البته بسیاری از دیکشنری‌ها شامل هر دو نوع تلفظ هستند و خیال ما را راحت کرده‌اند.

کاربردها

دیکشنری ها به اهداف گوناگون نوشته می‌شوند. بعضی از آنها کارشان آموزش Phrasal Verb ها است. بعضی روی اصطلاحات (Idioms) تمرکز دارند و بعضی هم فقط روی اینکه چه کلمه‌ای با چه کلمه دیگری می‌تواند به کار رود (Collocations) کار می‌کنند.

دیکشنری‌ ها از نظر موضوعی هم تخصصی می‌شوند. امروزه می‌توانید دیکشنری های تخصصی در حوزه حقوق، نفت و گاز، کسب و کار و … تهیه کنید تا با توجه به فیلد کاری خود بتوانید بهترین کلمات و معنی‌های مورد نظر خود را بیابید.

دیکشنری های تصویری (Picture Dictionary) ها هم از دیگر ابزارهای قدرتمند آموزشی هستند که می‌توانند دامنه وسیعی از کلمات و اصطلاحات مربوط به زندگی روزمره را به شما آموزش دهند.

پس قبل از خرید یک دیکشنری، هدف خود را مشخص کنید تا خرید هوشمندانه‌تری داشته باشید.

آیا دیکشنری های دو زبانه را کامل باید کنار گذاشت؟

خیر. همانطور که در بالا اشاره شد، دیکشنری های انگلیسی به فارسی یا فارسی به انگلیسی برای افرادی که هنوز برای استفاده از دیکشنری های یک زبانه آماده نیستند می‌توانند مفید باشند. اما نکته مهم اینجاست که این استفاده حتما باید تحت نظارت استاد بوده تا کم کم تبدیل به عادت نشده و به توانایی درک مطلب زبان آموزان ضربه نزند.

نکته بعدی این است که دیکشنری‌های دو زبانه در سطوح پیشرفته هم می‌توانند کاربرد داشته باشند. برای مثال با یک دیکشنری انگلیسی به انگلیسی شاید به هیچ وجه نتوان فهمید که کلمه parsley در انگلیسی به چه معناست؛ چون در تعریف آن احتمالا نوشته شده “نوعی سبزی که در آشپزی کاربرد دارد و برگ های آن گرد هستند و …”. در این موارد نیاز داریم که به یک دیکشنری انگلیسی به فارسی رجوع کنیم تا بتوانیم کلمه “جعفری” را پیدا کنیم. البته که این معنی‌ها معمولا با یک جستجوی ساده در اینترنت هم پیدا می‌شوند.

نکته آخر هم این است که می‌توانید برای پیدا کردن معادل انگلیسی یک کلمه در زبان فارسی، از دیکشنری فارسی به انگلیسی استفاده کنید. اما حتما باید توجه داشته باشید که کلمه یا کلمه‌های پیدا شده را با راهنمایی معلم خود دوباره در یک دیکشنری استاندارد چک کرده تا مطمئن شوید کلمه‌ای که پیدا کرده‌اید درست است و نحوه کار با آن را می‌دانید.

دیکشنری چاپی بهتر است یا دیجیتال؟

  با پیشرفت تکنولوژی، کار زبان آموزان و معلمان هم در زمینه آموزش زبان انگلیسی راحت‌تر شده چون دیگر به جای حمل کردن یک کتاب قطور و سنگین، می‌توانید کل محتوای آن را در گوشی موبایل خود داشته و کلمات را هم راحت‌تر پیدا کنید! برای ساختن اپ موبایلی یک دیکشنری، نیازی به کاغذ نیست و امروزه کل دنیا هم به سمت عدم استفاده از کاغذ پیش می‌رود.

تا اینجا که همه چیز دارد به خوبی پیش می‌رود. اما مسئله اینجاست که شاید نتوانید دقیقا اپلیکیشنی که به آن نیاز دارید را پیدا کنید.

دلیل این موضوع هم مشخص است: محدودیت‌های App Store و Play Store برای ما ایرانی‌ها، رایگان نبودن بعضی از آنها (ماها خیلی دوست نداریم برای چیزی که دانلود می‌کنیم پول بدهیم!)، یا آنلاین بودن آنها در حالی که ما می‌خواهیم این دیکشنری‌ها به صورت آفلاین هم برای ما کار کنند.

به همین خاطر، شاید بد نباشد که سری به کتاب‌ فروشی محل زده و دیکشنری مناسبی برای خود انتخاب کنید. اگر هم دوست دارید واژه نامه مورد نظر شما در گوشی موبایلتان باشد، حتما به سطح، ویژگی‌ها و کارکردهای آن توجه کنید.

امروزه دیکشنری های جدید به همراه خود یک سی دی نرم‌افزاری هم دارند که شامل تمرین‌های اضافی، نکات گرامری، اصول نامه نگاری و بسیاری موارد اضافی دیگر است.

 

دیکشنری مورد علاقه شما کدام است؟ معیارهای شما برای خرید یک دیکشنری چه هستند؟ گفتگو پیرامون این موضوع را شما اغاز کنید!