رشته ادبیات انگلیسی رشته‌ای شناخته شده و پرکاربرد است که در بسیاری از نقاط جهان از جمله دانشگاه‌های سراسر ایران ارائه می‌شود. اهمیت فوق العاده بالای یادگیری و تسلط به زبان انگلیسی باعث شده که بسیاری از متقاضیان ورود به دانشگاه‌ها، رشته زبان و ادبیات انگلیسی را برای ادامه تحصیل انتخاب کنند.

با توجه به محبوبیت فراوان این رشته دانشگاهی و کاربردهای آن، ما هم تصمیم گرفتیم بیشتر درباره آن بنویسیم. در این مقاله به ساختار، سیلابس، چگونگی ورود به این رشته، کاربردها و بازار کار آن را بررسی خواهیم کرد. اگه به فکر تحصیل در رشته ادبیات انگلیسی هستید، مطالعه این نوشته را از دست ندهید!

تحصیل در رشته ادبیات انگلیسی چگونه است؟

وقتی که زبان و ادبیات انگلیسی را به عنوان رشته دانشگاهی خود انتخاب می‌کنید، باید بدانید که قرار است کلی مطلب مطالعه کرده و متن های فراوان و طولانی بنویسید. باید در کلاس هایی که در آنها شرکت می‌کنید صحبت کنید (Lecture بدهید) و احتمالا در سمینارهایی هم شرکت کنید. استاد در ابتدای هر ترم منابعی که باید بخوانید را به شما معرفی کرده و شما باید در کلاس ها حضور فعال داشته، متن ها را تحلیل کرده و آرایه‌های ادبی و مفاهیم داخل آنها را شناسایی کنید.

درس‌های ارائه شده در رشته ادبیات زبان انگلیسی می‌توانند به شکل موضوعی هم باشند یعنی گاهی کل محتوای مورد استفاده در یک ترم درباره یک موضوع خاص هستند.

ارزشیابی ها و امتحانات میان ترم و پایان ترم عمدتا به صورت کتبی انجام شده و شما باید بتوانید توانایی های خود را در نوشتن متن به نمایش بگذارید. نوشته‌های شما باید بر پایه ایده‌هایی باشند که در طول ترم برای شما مطرح شده‌اند، پس لازم است از مطالبی که در کلاس ارائه می‌شوند نت برداری کرده و در صورت لزوم صدای استادان را هم ضبط کنید.

این رشته هم در دورهٔ کارشناسی و هم ارشد و دکترا گرایش‌های مختص خود را دارد که ویژگی‌ها و درس‌های آن با دیگری متفاوت است. ابتدا به طول هر دوره و تعداد واحدها خواهیم پرداخت و سپس گرایش‌ها را معرفی خواهیم کرد.

دوره کارشناسی رشته ادبیات انگلیسی

در دورهٔ کارشناسی درمجموع ۱۴۰ واحد اعم از درس‌های عمومی، اصلی، تخصصی و اختیاری برای دانشجویان در نظر گرفته‌شده است. در این دوره سه گرایش اصلی وجود دارد که البته دانشجوها نیاز به انتخاب آن ندارند و صرفاً درس‌های اختیاری را متناسب با گرایش دلخواه خود اخذ کرده و می‌گذرانند.

زبان و ادبیات انگلیسی: این گرایش بیشتر در حوزه قواعد زبانی و بررسی متون ادبیات انگلیسی است.

مترجمی زبان: دانشجویان مشتاق به این گرایش بیشتر در حوزه‌های ترجمه فعالیت می‌کنند و درس‌های مربوطه را اخذ می‌کنند.

دبیری زبان انگلیسی: در این حوزه هم دانشجویان درس‌های آموزش زبان انگلیسی به دانش آموزان و مباحث مربوط به آن را اخذ می‌کنند.

کارشناسی ارشد

در کارشناسی ارشد هم سه گرایش داریم که بسته به کارنامهٔ کنکور و قبولی در رشته‌های موردنظر دانشجویان می‌توانند در آن‌ها ادامه تحصیل دهند.

گرایش ادبیات انگلیسی که از زبان انگلیسی به‌کلی جدا می‌شود و صرفاً بخش ادبی موضوع موردتحقیق و پژوهش دانشجویان قرار می‌گیرد. گرایش زبان‌شناسی که در حالت کلی به بررسی شاخصه‌ها و ریشه‌های زبان انگلیسی می‌پردازد. گرایش مترجمی زبان که دانشجویان به‌طور اخص به یادگیری ترجمه و اصول آن می‌پردازند.

در مقطع ارشد البته ۳۶ واحد در مجموع گذرانده شده و در پایان دوره پایان‌نامه ارائه می‌شود. دورهٔ ارشد در ادامهٔ دورهٔ کارشناسی با بسط دادن مباحث زیاد درک دانشجو نسبت به لایه‌های زیرین ادبیات و تفکرات نویسندگان و شاعران بیشتر می‌شود.

 

دکترا

در دوره دکترای رشته ادبیات انگلیسی معمولاً گرایش دانشجو همان چیزی است که در مقطع کارشناسی ارشد گذرانده است. در این دوره دانشجویان باید در انتهای دوره تحقیقاتشان در طول مقطع دکتری را به ‌صورت تز یا پایان ‌نامه دوره دکترا ارائه دهند و تحصیلات تکمیلی به نحوی به اتمام می‌رسد.

دورهٔ دکترا دورهٔ تحقیقات و پژوهش است. بررسی ساخت‌های زبانی به ‌صورت آماری، فرهنگ و فلسفهٔ زبان و شاخص‌ های ادبی جزو مباحث پرکاربرد در دورهٔ دکترا هستند.

 

 

بازار کار رشته زبان و ادبیات انگلیسی

پس از فارغ التحصیلی در رشته ادبیات انگلیسی، وقت آن رسیده که ببینید می‌خواهید از آن در عمل چگونه استفاده‌ کنید. این که بخواهید وارد چه کاری شوید، کاملا بستگی به علایق شما و فرصت ‌های شغلی در دسترس دارد.

در اینجا به چند مورد از اصلی‌ترین شغل‌ هایی که فارغ التحصیلان رشته ادبیات می‌توانند وارد آنها شوند، اشاره خواهیم کرد:

تدریس زبان انگلیسی

تدریس زبان انگلیسی منحصر به افرادی نیست که رشته دانشگاهی‌شان دبیری (Teaching) زبان انگلیسی است بلکه دانش بالای فارغ التحصیلات رشته ادبیات به آنان این امکان را می‌دهد که به مشاغل مختلف مرتبط با انگلیسی از جمله تدریس هم فکر کنند.

در کشور ایران و حتی کشورهای خارجی، فارغ التحصیلان رشته ادبیات به آسانی می‌توانند وارد کار آموزش زبان انگلیسی شوند. در اکثر مواقع اگر دانش شما در زبان انگلیسی به معنای واقعی در سطح پیشرفته‌ای قرار داشته باشد، می‌توانید با گذراندن دوره های مختلف تدریس زبان انگلیسی مثل TTC یا CELTA آموزش حرفه ای زبان انگلیسی را آغاز کنید.

امروزه آموزشگاه‌های زبان انگلیسی فراوانی در کشور وجود دارند که همواره به دنبال جذب مدرسین توانمند و حرفه‌ای بوده و با توجه به تقاضای بسیار بالا برای یادگیری زبان انگلیسی، همواره فرصت های شغلی فراوانی برای استادان خلاق وجود دارند.

به تدریج با کسب تجربه و بالارفتن توانایی های شما در آموزش، کم کم می‌توانید تدریس را تخصصی تر کرده و دوره های آمادگی برای آزمون های بین المللی را برگزار کنید یا حتی آموزشگاه زبان خودتان را تاسیس کنید.

 

نویسندگی

شاید اصلی‌ترین هدف از تحصیل در رشته ادبیات انگلیسی چیزی نباشد به جز بالا بردن توانایی افراد در نوشتن متن های حرفه‌ای،  زیبا و تاثیرگذار به زبان انگلیسی. اگر هدف شما هم از ورود به این رشته شروع به نویسندگی است، باید بدانید که این کار را به چند شکل مختلف می‌توانید انجام دهید.

بعضی از این جنبه‌ها عبارت هستند از نویسندگی رمان و داستان، مترجمی، روزنامه‌نگاری و نوشتن اخبار، ویراستاری، تولید محتوای آنلاین، کپی رایتینگ، تبلیغات و بازاریابی.

نویسندگی رمان و داستان

البته که داستان نویسی آن هم به زبان انگلیسی کار چندان آسانی نیست زیرا بیشتر نویسندگان آثار بزرگ ادبی مثل جورج اورول، اسکار وایلد، جین آستین، چارلز دیکنز، ویرجینیا وولف و جیمز جویس همه انگلیسی زبان بومی (Native) بوده‌اند. داستان نویسی نیاز به تسلط بسیار بالا به جزئیات یک زبان دارد. این موضوع طبیعی و قابل درک است زیرا این مسئله در همه زبان ها یکسان است.

 مترجمی

ترجمه متون انگلیسی به فارسی یا بالعکس، کاری است که اشخاص زیادی حتی با دانش انگلیسی نه چندان بالا هم مشغول آن می‌شوند. اما این موضوع به این معنی نیست که همه آنها می‌توانند این کار را به خوبی انجام دهند.

ترجمه مخصوصا ترجمه حرفه ای آثار ادبی، هم نیاز به تسلط کامل به هر دو زبان دارد و هم دانش کافی درباره تکنیک های نویسندگی و آرایه‌های ادبی. اگر هم قصد ترجمه متون فنی و تخصصی را دارید، باید دانش تخصصی لازم را در آن موضوع خاص داشته، از مشورت افراد متخصص در این رشته استفاده کنید یا دست کم آنقدر روحیه تحقیق و مطالعه داشته و از هیچ یک از جزئیات مقاله نگذرید تا اطمینان کامل پیدا کنید هیچ نقطه ابهام یا اشکال مفهومی در ترجمه شما وجود ندارد.

همانطور که اشاره کردیم، مترجمان فراوانند اما مترجمان حرفه‌ای معدود و شما هم می‌توانید با تقویت مهارت هایی که با آنها اشاره کردیم تبدیل به مترجمی سرشناس شده و از این راه درآمد کسب کنید.

روزنامه نگاری (Journalism)

فعالیت های ژورنالیستی هم می‌توانند به زبان فارسی انجام شده و هم به زبان انگلیسی. روزنامه نگاری یا نوشتن مقاله های خبری به زبان فارسی برای فارغ التحصیلان رشته ادبیات معمولا جنبه ترجمه اخبار از منابع خارجی را داشته و نوشتن مطلب به زبان انگلیسی هم یا ترجمه اخبار از فارسی به انگلیسی بوده یا نوشتن خبر از ابتدا به زبان انگلیسی انجام می‌شود.

در صورتی که بتوانید به روزنامه نگاری به زبان انگلیسی مسلط شوید، احتمالا فرصت های شغلی جدیدی برای شما به وجود آمده و از این طریق بتوانید وارد خبرگزاری‌های معتبر بین‌المللی شده و کار حرفه‌ای خود را ادامه دهید!

تولید محتوای آنلاین و کپی رایتینگ

با توجه به محبوبیت و فراگیری اینترنت، خدمات آنلاین و ابزارهای دیجیتال، بسیاری از متخصصان ادبیات انگلیسی تصمیم می‌گیرند همان فعالیت های خبری و ژورنالیستی به صورت تولید محتوای آنلاین ادامه دهند. البته محتوای اینترنتی چیزی بسیار فراتر از اخبار و مطالبی است که در وبلاگ های خبری و آموزشی قرار می‌گیرند.

تبلیغات و بازاریابی مدرن از شکل سنتی آن فاصله زیادی گرفته و امروزه بخش عمده آن در وبسایت های اینترنتی، بسترهای خدمات دیجیتال و شبکه‌های اجتماعی انجام می‌شود. تسلط به مفاهیم به روزِ تبلیغات و کپی رایتینگ به همراه کمی خلاقیت می‌تواند شما را در این مسیر جذاب و پرطرفدار قرار داده و برای شما درآمدزایی فراوانی داشته باشد.

 

در انتها…

با وجود آنکه افراد بسیار زیادی در کشور ما وجود دارند که “زبانشان خوب است” و از این راه درآمد هم دارند، باز هم تسلط واقعی به زبان انگلیسی در سطوح بالا می‌تواند موقعیت‌های فوق العاده‌ای برای شما به وجود آورده که از طریق آنها پیشرفت هایی فراوانی داشته باشید. قطعا این فرصت ها محدود به موارد مطرح شده در این نوشته نیستند چون امروزه تقریبا همه مشاغل به نوعی زبان انگلیسی مرتبط هستند.