گیمیفیکیشن در یادگیری زبان انگلیسی چه تاثیری دارد؟
مفهوم گیمیفیکیشن (Gamification) که از آن به عنوان بازی کاری یا بازی سازی هم یاد می‌شود، یکی از بهترین روش‌های ایجاد جذابیت برای افراد در ارتباط با فعالیت‌های گوناگون مثل بازاریابی، فروش و آموزش است. مثالی خوب برای این موضوع، گیمیفیکیشن در یادگیری زبان انگلیسی است.
طبق تعریف، گیمیفیکیشن یعنی استفاده از عناصر و طراحی‌های بازی‌ها در محتوای غیر مرتبط با بازی برای بالا بردن حس رقابت، همکاری، انگیزه و انرژی در افراد.
از آنجا که ایجاد هر یک از این عوامل در افراد در هر زمینه‌ای بازدهی و موفقیت افراد را به شکل چشمگیری افزایش می‌دهد، امروزه شرکت‌های زیادی در دنیا به فکر پیاده سازی گیمیفیکیشن در کسب و کار خود افتاده‌اند.
همانطور که اشاره کردیم، گیمیفیکیشن تاثیر فراوانی نیز در بهبود عملکرد افراد در آموزش مخصوصا یادگیری زبان انگلیسی دارد. در این نوشته تلاش کرده‌ایم تاثیر گیمیفیکیشن در یادگیری زبان انگلیسی را بیشتر بررسی کرده و در انتها با استفاده از گیمیفیکیشن راه هایی برای یادگیری بهتر و سریع تر زبان انگلیسی پیدا کنیم. پس با ما همراه باشید!
قبل از هر چیز، کمی بیشتر با بازی‌ها آشنا شویم!
همه ما از زمان کودکی خود، “بازی کردن” را به یاد داریم. بازی‌ها فرم‌ها و شکل‌های بسیار گوناگونی دارند، از دویدن دنبال یک توپ پلاستیکی کم باد وسط کوچه‌های خاکی گرفته تا نشستن پای یک پلی استیشن نو با کلی گیم‌های عجیب و غریب داخل آن.
فارغ از آنکه بازیِ مورد نظر ما به نظر ساده و کم اهمیت بیاید و چه مدرن و لوکس، چند ویژگی وجود دارند که در همه بازی‌ها مشترک هستند.
- همه بازی‌ها یک سری قاعده و قانون دارند. بازیِ بدون قانون، درست مثل شطرنج بازی کردن با یک گوریل است!
- هر بازی یک هدف نهایی دارد که معمولا بردن بازی یا انجام موفقیت آمیز یک ماموریت است که برای رسیدن به این هدف به انگیزه و استراتژی نیاز داریم.
- وجود شانس و غیر قابل پیش بینی بودن نتیجه نهایی، چیزی است که در تمام بازی‌ها وجود دارد و بدون آن، دیگر هیچ بازی جذابی در دنیا وجود نخواهد داشت.
- در هر بازی نوعی رقابت وجود دارد. این رقابت می‌تواند با یک یا چند بازیکن دیگر بوده درگیر شدن با چالش اصلی بازی در بازی‌های تک نفره باشد.
حالا که می‌دانیم ویژگی‌های اصلی بازی‌ها چه هستند، وقت آن رسیده که به تعریف مفهوم اصلی بپردازیم.
گیمیفیکیشن (Gamification) چیست؟
برای گیمیفیکیشن می‌توان تعریف‌هایی طولانی ارائه داد که هر یک به کلی جزئیات متفاوت بپردازند؛ اما به طور خلاصه در یک جمله می‌توانیم بگوییم که:
گیمیفیکیشن یعنی استفاده از چهار عامل معرفی شده در بالا در کسب و کار، تبلیغات، آموزش و دیگر مواردی که ذاتاً بازی نیستند.
حالا سوال این است که چرا باید این عوامل را در موضوعاتی که ظاهرا ربطی به بازی ندارند پیاده کنیم؟
پاسخ ساده است. اینها اصلی ترین عواملی هستند که بازی‌ها را جذاب می‌کنند. پس می‌توان برای ایجاد جذابیت از آنها استفاده کرد تا آدم‌ها تشویق شوند بهتر کار خود را انجام دهند، بهتر درس بخوانند یا بیشتر خرید کنند.
به این نوع گیمیفیکیشن، Cultural Gamification گفته می‌شود. در تمام حوزه‌ها حتی اقتصاد و ریاضیات و روانشناسی و بهداشت و … این گیمیفیکیشن رواج دارد و در کشورهای توسعه‌یافته که دغدغهٔ فرهنگ‌سازی و آموزش دارند بسیار کاربردی است.
حالا که با بازی‌ها و تعریف بازی کاری بیشتر آشنا شده‌ایم، وقت آن رسیده که دریابیم چطور می‌توان از گیمیفیکیشن در یادگیری زبان انگلیسی یا آموزش های دیگر استفاده کرد.
گیمیفیکیشن در آموزش
بازی‌ها هر شکلی که داشته باشند، توانایی آن را دارند که ارتباط بین معلم و شاگرد را قوی‌تر کرده و انگیزه یادگیری را بالا ببرند. برای روشن شدن اهمیت انگیزه برای یادگیری یک موضوع، فقط به این فکر کنید که سالانه چند نفر در ایران و سراسر دنیا ترک تحصیل می‌کنند. اگر پای صحبتشان بنیشینید احتمالا دلایل زیادی برای این کار دارند اما در نهایت دلیل اصلی اغلب آنها، نبود انگیزه است.
به خاطر همین نبود انگیزه است که زبان آموزان موسسه های مختلف زبان بعد از چند ترم یادگیری زبان انگلیسی، همه چیز را رها می‌کنند و به دنبال کار دیگری می‌روند.
یکی از قدرتمندترین ابزارهای ایجاد این انگیزه برای یادگیری، چیزی نیست به جز گیمیفیکیشن.
چطور می‌شود گیمیفیکیشن را در کلاس درس پیاده کرد؟
موسسات آموزشی گوناگون هر وقت از گیمیفیکیشن در آموزش استفاده کرده‌اند، نتایج مثبت آن را از نزدیک لمس کرده‌اند.
راه‌های مختلفی برای پیاده سازی بازی کاری در آموزش و مخصوصا آموزش زبان انگلیسی وجود دارد، و ما در اینجا چند ایده مختلف را آورده‌ایم که امیدواریم برای شما هم جذاب و سودمند باشند. البته که عامل تضمین کننده موفقیت در استفاده از گیمیفیکیشن چیزی نیست به جز خلاقیت و ایده‌های نو که بتوانند یادگیری هر موضوعی از جمله زبان انگلیسی را برای شاگردان جذاب کنند.
- گیمیفیکیشن را در ارزشیابی پیاده کنید
یکی از نمونه‌های موفق در این زمینه، کاری بود که پروفسور لی شلدون (Lee Sheldon) در دانشگاه ایندیانا انجام داد. او در یکی از کلاس‌های خود سیستم نمره دهی را به طور کامل کنار گذاشت و به جای آن سیستمی به نام “امتیازات تجربه” تعریف کرد. نمره آخر ترم دانشجویان در واقع تعداد امتیازاتی بود که در طول ترم بدست آورده بودند؛ یا به عبارت دیگر، موفقیت‌های آنها در کلاس بود که تعیین می‌کرد وضعیت پایان ترم آنها چطور باشد.
این موفقیت‌ها به صورت جایزه‌هایی تعریف می‌شدند که دانشجویان در طول ترم باید با تلاش خود کسب می‌کردند و در نهایت جایزه‌های بیشتر به معنی نمره بهتر بودند.
انجام چنین کاری در یک کلاس زبان، باعث می‌شود که زبان آموزان بیشتر از آنکه نگرانی از نگرفتن نمره داشته باشند، برای کسب موفقیت‌های بیشتر تلاش کنند.
- به دانشجویان نشان‌های افتخار بدهید
هر بار که شاگردِ مورد نظر کاری را به خوبی انجام می‌دهد، می‌تواند نوعی نشان (badge) از استاد خود دریافت کند که نشان دهنده یادگیری و تسلط بر مهارت یا دانشی خاص است. این کار تقریبا شبیه به دادن کارت‌های صد آفرین و هزار آفرین به دانش آموزان خردسال است که کمی حالت بزرگسالانه دارد.
دادن نشان‌های افتخار شاید کاری بچه‌گانه به نظر بیاید، اما برای بزرگسالان هم به خوبی جواب می‌دهد. کافی است که از عبارات و جملات هیجان انگیز مناسب سن افراد استفاده شده که نشاندهنده مهارت‌ها و موفقیت‌های آنان باشند و آنها هم بتوانند از این نشان ها برای گرفتن نمره‌های بالاتر استفاده کنند.
- از بازی‌های ویدیویی مرتبط با آموزش استفاده کنید
بازی کردن به افراد اجازه می‌دهد که پیروز شدن، شکست خوردن و استراتژیک رفتار کردن را تجربه کنند. افراد در بازی می‌توانند تصمیم‌های خود را کنترل کنند و یاد گرفتن این مهارت به معنی عملکرد بهتر در کلاس است. البته نباید کلاس درس را با جایی برای بازی اشتباه گرفت.
نمونه‌ای موفق از این کار، معلمی به نام آقای پای (Pai) بود که در کلاس‌های درس خود از بازی‌های نینتندو استفاده کرد. شاگردان با استفاده از بازی، ریاضی و فرم‌های دستور زبان را تمرین می‌کردند. این کار او در عمل نتیجه هم داد و شاگردان او در نمودارهای ارزشیابی همگی یک پله بالاتر رفتند.
- در کلاستان حس رقابت ایجاد کنید.
اگر اهل بازی‌های ویدیویی باشید، احتمالا با جدول‌های موسوم به تالار افتخارات یا همان Leaderboard ها آشنا هستید. اگر نمی‌دانید Leaderboard چیست، بد نیست بدانید که بسیاری از بازی‌ها فهرستی دارند شامل نام بازیکنان برتر و بالاترین امتیازات کسب شده توسط آنان که انگیزه بخش برای بازیکنان دیگر است، چون می‌خواهند خود را به سطح بازیکنان برتر رسانده و در صدر جدول قرار گیرند.
در اینجا می‌توان این سوال را مطرح کرد که: چرا ما از این فرصت برای ایجاد انگیزه در دانشجویان و زبان آموزان استفاده نکنیم؟ یک راه برای این کار، استفاده از اعداد و ارقام برای امتیازدهی به افراد است. برای مثال، این که فلان دانشجو تا بحال از چند جمله Complex به صورت صحیح استفاده کرده و یا به طور متوسط در هر جلسه چند بار گرامر جدید تدریس شده در کلاس را به کار برده است، می‌توانند نمونه‌هایی از این نوع اعداد باشند که می‌توانند شاگردان را به صدر جدول برسانند.
استفاده از گیمیفیکیشن در آموزش چه فایده‌ای دارد؟
به احتمال زیاد نام دیمیتری مندلیف (Dimitri Mendeleev) را شنیده‌اید. این شیمی‌دان برجسته روس، کسی بود که جدول معروف تناوبی عناصر را طراحی کرد و این روزها همه این جدول را به نام جدول مندلیف می‌شناسند. اما چیزی که شاید کمتر کسی از آن آگاه باشد این است که او اولین دانشمندی بود که به کمک گیمیفیکشن کشف علمی بزرگ خود را انجام داد!
مندلیف علاوه بر شیمی، به بازی با کارت هم علاقه فراوانی داشت. اگر به جدول تناوبی او دقت کنید، خواهید دید که عناصر به شکلی منظم شبیه به یک سری کارت که روی زمین باشند چیده شده اند. او میتوانست نزدیک به 100 و اندی عنصر را به صورت خطی دنبال هم بچیند، اما در این صورت هم یادگیری این جدول بسیار مشکل می‌شد و هم عناصر ناشناخته‌ای که آن روزها در جدول جایشان خالی بود شاید به این زودی کشف نمی‌شدند. علاقه مندلیف به کارت‌ها بود که به او کمک کرد عناصر را به این شکل منظم و خارق العاده در کنار هم قرار دهد.
استفاده از گیمیفیکیشن در آموزش فایده‌های فراوانی دارد. از جمله:
- افزایش خلاقیت و سرعت یادگیری در میان دانشجویان و زبان آموزان
- افزایش علاقه دانشجویان به شرکت در کلاس، فعالیت در کلاس و گرفتن نمرات بالاتر
- بهبود توانایی‌های فردی شاگردان از جمله در تصمیم‌گیری، اعتماد به نفس و ارتباطات اجتماعی
- جذاب‌تر شدن کلاس برای معلمان که باعث می‌شود آنها هم برای کلاس خود انرژی بیشتری بگذارند.
گیمیفیکیشن در یادگیری زبان انگلیسی بسیار کارآمد و جذاب است، اما شاید هنوز آنطور که باید در کشور ما نهادینه نشده باشد.
به خاطر قدرت فوق‌العاده بالای گیمیفیکیشن در بهبود کیفیت آموزش، فکر بسیار خوبی است که با تکنیک‌های مختلف گیمیفیکیشن آشنا شده و از آنها نهایت استفاده را ببریم.
آیا شما از چنین روش‌های خلاقانه‌ای در کلاس‌های خود استفاده می‌کنید؟ آیا این فعالیت‌ها جزو تکنیک‌های گیمیفیکیشن محسوب می‌شوند؟ تجربه‌ها و ایده‌های ناب خود را با ما به اشتراک بگذارید!
من تقریباً تمامی مطالب تو سایتتون رو خووندم
این خیلی عالیه و نشان فوق العاده بودن موسسه ی شماست که درباره ی کوچکترین مسائلی که تو یادگیری میتونه تاثیر داشته باشه توضیح میدید و مطالب جامعی رو ارائه میدید. ممنون
درود بر شما مطلبتون رو خوندم و دوست داشتم باز هم در همین زمینه مطالب به اشتراک بگذارید
عالی مثل همیشه، اگر در اینباره مطالب جدیدی داشتید لطفا اپلود کنید
سپاس 🙏
بازی کردن برای همه هیجان و لذت بخشه واسه همین بازی کردن در کنار آموزش دیدن میتونه میزان یادگیری رو به طرز حیرت انگیز زیاد کنه.